
У некаторывх сродках масавай інфамацыі з’явіліся матэрыялы аб дабрахвотным медыцынскім страхаванні, як варыянце рэфармавання беларускай сістэмы аховы здароўя.
Я ўсё ж лічу, што для такога меркавання пакуль няма падстаў па прычыне існуючых у сістэме дабраахвотнага медыцынскага страхавання праблем. Трэба сказаць, што гэтыя праблемы ў сістэме добраахвотнага медыцынскага страхавання ў Беларусі напроста злучаны з агульнымі праблемамі добраахвотнага страхавання ў нашай краіне.Трэба адзначыць, што страхавы рынак Рэспублікі Беларусь у наш час недастаткова развіты. Ён характарызуецца адсутнасцю неабходнай канкурэнцыі, дамінаваннем дзяржаўнай формы ўласнасці, прэферэнцыямі ў стаўленні да страхавых арганізацый, кантраляваных дзяржавай.
Развіццю страхавога рынка Рэспублікі Беларусь не спрыяе першым чынам дыскрымінацыя недзяржаўных страхавых кампаній і абмежаванні ў стаўленні да дзейнасці замежных страхавых кампаній на тэрыторыі краіны. Пры гэтым назіраецца нізкая ступень ахопу беларускага рынка страхаваннем (меней 1% у ВУП), адсутнасць вольнай канкурэнцыі паміж дзяржаўнымі і прыватнымі страхавымі кампаніямі ў тым ліку з замежным капіталам, недастатковае выкарыстанне рынкавых прынцыпаў і падыходаў, што прыводзіць да завышэння страхавых тарыфаў. Пры адсутнасці стымулаў да развіцця, прагрэсіўных страхавых прадуктаў, недастаткова высокай якасці падавання паслуг і аператыўнасці абслугоўвання дабрахвотнае страхаванне ў Беларусі практычна не развіваецца.
Мы наглядаем прыярытэтнае развіццё абавязковых выглядаў страхавання (больш паловы ў структуры сабраных прэмій). У беларусаў адсутнічае страхавая культуры, абмежаваны, напрыклад, магчымасці дзяржаўных арганізацый выбіраць страхавальнікаў, бо яны абавязаны страхаваць свае рыскі ў дзяржаўных страхавых кампаніях. Адзначаем таксама недастатковую капіталізацыю страхавога рынка, якая абмяжоўвае магчымасці страхавых кампаній прымаць на сябе рызыкі. Гэта ў сваю чаргу прыводзіць да нестабільнасці ў сектары, бо немагчымасць уключэння ў сабекошт выдаткаў па шматлікіх добраахвотных відах страхавання перашкаджае развіццю гэтых самых відаў страхавання.
Сёння рэальна існуе праблема неразвітасці сегмента доўгатэрміновага страхавання (страхаванне жыцця), якое можа з’яўляцца важнай крыніцай унутраных інвестыцый для эканомікі краіны. На сённяшні дзень добраахвотнае страхаванне медыцынскіх выдаткаў у Беларусі забяспечвае каля 4-5% усіх страхавых прэмій, у той час як у Еўрасаюзе 80-90%. Паўтаруся, што праблема дабрахвотнага медыцынскага страхавання ў нашай краіне ў асноўным зыходзіць з агульных праблем добраахвотнага страхавання ў Беларусі. Да таго ж у нашага насельніцтва ёсць неабгрунтавана завышанае чаканне адносна дзяржаўнай фінансавай падтрымкі. Людзі больш спадзяюцца на дзяржаву, чым на сябе, да таго ж адсутнічае страхавая культура ў беларускім грамадстве.
У Беларусі адсутнічае сярэдні клас, наглядаецца нізкі ўзровень прыбыткаў насельніцтва, што таксама тармозіць развіццё дабраахвотнага медыцынскага страхавання. Вельмі абмежаваны матэрыяльныя і тэхнічныя магчымасці ўстаноў аховы здароўя ў сферы аказання паслуг, што прыводзіць да нізкай якасці абслугоўвання застрахаваных.
Усе гэтыя чыннікі, на мой погляд, прыводзяць да слабога развіцця дабраахвотнага медыцынскага страхавання у Беларусі. Менавіта пагэтаму лічу, што дабраахвотнае медыцынскае страхаванне можа быць дадатковай крыніцай фінансавання медыцынскіх паслуг грамадзянам Беларусі, маючым даходы, вышэйшыя за сярэднія. Для асноўнай жа масы насельніцтва ў нашых умовах прыярытэтам павінна стаць абавязковае медыцынскае страхаванне.
Іван Шэга